Jeśli rozważasz uaktualnienie do systemu Windows 11, to warto, abyś się zapoznał/a ze zmianami, które zaszły w najnowszym systemie operacyjnym od czasu Windows 10. Tych zmian jest naprawdę sporo! Obejmują one między innymi design i nowy wygląd, bezpieczeństwo systemu, nowe funkcje Windowsa 11, minimalne wymagania systemowe i wydajność. Najważniejsze różnice i zmiany zebraliśmy w tym artykule. Zapraszamy do lektury!
1. Design i nowy wygląd
Mimo że oba systemy są zaprojektowane w oparciu o Microsoft Fluent Design System, różnice między nimi są widoczne gołym okiem. W przypadku Windows 10 design był rozwijany tylko do pewnego stopnia i od kilku lat pozostawiono go właściwie bez zmian. Windows 11 debiutował już z mocno rozwiniętym Fluent Design, nowym efektem przezroczystości Mica, zaokrąglonymi rogami w praktycznie wszystkich obszarach, nowymi ikonami, nowym paskiem zadań i menu Start znajdującym się domyślnie na środku. Ogólnie rzecz biorąc, interfejs użytkownika sprawia wrażenie bardziej wygładzonego, nowoczesnego i trójwymiarowego.
Menu Start, jeden z kluczowych elementów systemu, odeszło już całkowicie od dynamicznych kafelków wprowadzonych jeszcze w Windows 8 (echa tego systemu nadal wybrzmiewają w Windows 10). Zamiast tego nastąpił powrót do ikon, jednak wciąż utrzymanych w układzie siatki. Design menu Start obejmuje polecane aplikacje i spersonalizowaną zawartość, co z założenia ma pozwolić szybciej dotrzeć do tego, czego szukasz.
Windows 11 ma także tablicę widżetów, której rozmiar możesz dostosować do swoich potrzeb. Wywodzi się ona z panelu "Wiadomości i zainteresowania" w Windows 10, jednak jej funkcjonalność jest o wiele większa. Możesz wybierać ulubione widżety od Microsoft, a także dodawać widżety zewnętrznych wydawców, np. Spotify czy Messenger. Jeśli brakowało Ci dynamicznych kafelków, to panel (lub ekran) widżetów powinien przypaść Ci do gustu!
Sporą zmianę w designie zaliczył też Eksplorator plików. Jego wersja na Windows 11 obsługuje karty na pasku tytułu, dzięki którym możesz przełączać się między różnymi lokalizacjami w tym samym oknie — tak jak w przeglądarce internetowej. Eksplorator otrzymał też nowy Widok główny. Jest to folder domowy z polecaną zawartością oraz szybkim dostępem do ulubionych i ostatnio otwieranych elementów. W aktualizacji znalazły się też modernizacje pola wyszukiwania i paska adresu, a także głębsza integracja z OneDrive. Część z tych funkcji stanie się ogólnodostępna dopiero w jesiennej aktualizacji Windows 11 23H2.
Mocno przeprojektowanych zostało również wiele innych elementów — od wysuwanych menu po całą aplikację Ustawienia.
2. Bezpieczeństwo systemu
Windows 10 został wyposażony w obsługę wielu nowych funkcji chroniących i pozostaje nadal bezpiecznym systemem. Wsparcie Windowsa 10 będzie trwało aż do października 2025 roku i przez ten czas będzie otrzymywał aktualizacje zabezpieczeń, a jego wbudowany pakiet chroniący Microsoft Defender znajduje się w absolutnej czołówce, jeśli chodzi o skuteczność. Innymi słowy jako użytkownik Dziesiątki możesz spać spokojnie! Jeśli jednak zależy Ci na jeszcze wyższej ochronie, polecamy zapoznać się z technologiami obecnymi w Windows 11.
Najnowszy Windows poczynił w kwestii bezpieczeństwa jeszcze większe postępy. Można wymienić cały szereg dostępnych (lub nawet obligatoryjnych!) technologii. Wśród wymagań sprzętowych znalazły się TPM 2.0, nowocześniejszy procesor 64-bitowy z domyślnie włączonymi zabezpieczeniami opartymi na wirtualizacji (VBS), integralnością kodu chronioną przez superwizor (HVCI) oraz Secure Boot. Microsoft Windows 11 obsługuje też Microsoft Azure Attestation (MAA), koprocesory bezpieczeństwa Microsoft Pluton, ochronę stosu, możliwość zupełnego pozbycia się haseł tekstowych dzięki Windows Hello, Smart App Control, Config Lock, rozszerzone wykrywanie phishingu, listę sterowników Microsoft Vulnerable Driver Blocklist i nie tylko.
Bezpieczeństwo Windowsa omawiamy też szerzej w innych artykułach:
- Windows 11 bezpieczniejszy od Dziesiątki? Sprawdzamy, co się zmieniło
- Bezpieczna praca w Windows 11 - przegląd nowych funkcji chroniących
- Windows 12 może mieć więcej funkcji bezpieczeństwa w stylu TPM i Pluton
3. Nowe funkcje
Czym byłby nowy system bez nowej, atrakcyjnej funkcjonalności? Funkcje Windowsa 11 pod tym względem nie zawodzą. Jednym z usprawnień systemu operacyjnego Windows 11 są mocno ulepszone Układy przyciągania. Funkcjonalność znana jest z wcześniejszych systemów, lecz tu została mocno rozwinięta. Układy przyciągania pozwalają szybko przearanżować okna aplikacji nie tylko obok siebie, ale też w wielu różnych konfiguracjach. Jednym z ostatnich ulepszeń jest wyświetlanie ikon aplikacji na miniaturach podczas wyboru układu, co pozwala jednocześnie ułożyć kilka różnych okien według rekomendacji systemu. Podobnie mocno ulepszone zostały pulpity wirtualne, których teraz możesz mieć dowolną liczbę. Pulpity wirtualne pozwalają Ci oddzielić różne obszary robocze, np. pracę, szkołę i granie, a także spersonalizować je, ustawiając różne tła pulpitu i nazwy.
Nowy system Windows wyszedł też naprzeciw oczekiwaniom posiadaczy tabletów. Klawiatura i mysz są oczywiście nadal w pełni wspierane. Interfejs został jednak tak przeprojektowany, aby wprowadzanie dotykiem (palcami), piórem, a nawet głosem było o wiele wygodniejsze. Użytkownicy ekranów dotykowych docenią zapewne większe obszary przycisków, wizualne wskazówki, ujednolicenie gestów na ekranie dotykowym i na trackpadzie, łatwiejsze pisanie kciukami, szybkie wybieranie emoji i lepszy feedback haptyczny. Na uwagę zasługują też ulepszenia wprowadzania głosowego bez potrzeby instalowania dodatkowego oprogramowania.
Jedną ze znaczących nowości w Windows 11 jest obsługa aplikacji Androida dzięki technologii Windows Subsystem for Android. Aplikacje te możesz teraz uruchamiać w osobnych oknach i korzystać z nich za pomocą klawiatury, myszy i dotyku. Możesz także przypinać je do menu Start i paska zadań oraz aranżować je w Układach przyciągania. Funkcjonalność pozostaje jeszcze w wersji zapoznawczej i możliwe, że na ogólną dostępność trzeba będzie poczekać do przyszłego roku.
Najnowszy Windows odznaczył się też wyraźnym przejściem z uniwersum Skype do Teams, który w wersji dla użytkowników domowych został zintegrowany z systemem. Microsoft Teams — początkowo jako aplikacja Czat, a później jako Microsoft Teams (free) — znalazł się na samym środku paska zadań, pozwalając szybko rozpocząć czat lub połączenie głosowe/wideo.
Wisienką na torcie jest z kolei usługa Windows Copilot, która jest obecnie testowana w programie Windows Insider. Jest to towarzysząca sztuczna inteligencja, oparta na tym samym modelu GPT-4, co ChatGPT i Czat Bing (swoją drogą także integrowany z Windows 11), oraz należąca do rodziny asystentów, w których skład wchodzi m.in. Microsoft 365 Copilot. Usługa w oparciu o Bing Chat oraz wtyczki Microsoftu i zewnętrznych deweloperów będzie pomagała w realizowaniu pomysłów, kończeniu złożonych zadań i współpracy. Windows Copilot otwiera się na pasku bocznym po prawej stronie i pozostaje spójny przy współpracy z różnymi aplikacjami, programami i oknami, zawsze dostępny do pracy jako nasz osobisty asystent. Według Microsoft sprawi on, że każdy user to power user. Copilot pomoże Ci wykonywać akcje, personalizować ustawienia i łączyć się z naszymi ulubionymi aplikacjami.
W ramach programu Insider rozwijane są jeszcze inne funkcje nowego Windowsa, które wprowadzą przyszłe aktualizacje systemu Windows, w tym choćby natywna obsługa archiwów RAR, 7z, TAR i innych. Do tej pory wymagane było do tego instalowanie zewnętrznych programów, np. WinRAR lub 7-Zip. Teraz funkcjonalność ta staje się natywna.
4. Minimalne wymagania sprzętowe
Microsoft Windows 11 jako system zaprojektowany według zasady Secure-by-default jest zgodny tylko z określonymi modelami podzespołów. Minimalne wymagania sprzętowe dla systemu obejmują nowocześniejsze procesory, które wspierają pewne technologie bezpieczeństwa (zobacz punkt "Bezpieczeństwo"), a także moduł TPM 2.0 (Trusted Platform Module 2.0).
Jeśli nie zostaną spełnione wymagania systemu Windows 11, wówczas uaktualnienie do systemu Windows 11 oficjalnie za pomocą usługi Windows Update będzie niemożliwe. Wymagania można jednak ominąć — jeden ze sposobów podał nawet sam Microsoft. Aby zainstalować system Windows 11, możesz np. utworzyć nośnik instalacyjny. Windows 11 zainstaluje się i będzie działał na niewspieranym sprzęcie, także bez komponentu TPM 2.0, jednak część funkcji będzie przez to niedostępna. Nie ma jednak sygnałów, aby dalsze aktualizacje systemu Windows były blokowane.
W porównaniu z Dziesiątką nowy system Windows ma bardziej restrykcyjne minimalne wymagania sprzętowe dla systemu i potrzebuje m.in. 64-bitowego procesora z przynajmniej dwoma rdzeniami (system nie jest dostępny w wersji 32-bit), a także minimum 4 GB RAM i 64 GB miejsca na dysku.
Jeśli chodzi o zgodność z nowymi rozwiązaniami, warto wymienić (wciąż rozwijaną) obsługę urządzeń z dynamicznym podświetleniem, takich jak np. klawiatury gamingowe, które Windows 11 oficjalnie pozwala kontrolować w aplikacji Ustawienia.
5. Wydajność
Według oficjalnych danych Microsoftu system Windows 11 jest szybszy i wydajniejszy od Windowsa 10 w kilku obszarach, wliczając w to ładowanie systemu, uruchamianie aplikacji, wielozadaniowość, logowanie przy pomocy Windows Hello, wybudzanie z hibernacji i uśpienia czy przeglądanie Internetu. Szybsze powinno być także pobieranie aktualizacji, które w przypadku systemu operacyjnego Windows 11 są nawet o 40% mniejsze i instalują się w tle. Windows 11 powinien też zapewniać dłuższą pracę na baterii na laptopach czy tabletach.
Wydajność to również kwestia szczególnie interesująca graczy. Mogą oni liczyć na wsparcie dla DirectX 12, co przełoży się na wyższy współczynnik fps czy tryb Auto HDR, który automatycznie dostosowuje kontrast i kolory, aby gry wyświetlały się w szerokiej rozpiętości tonalnej. Ponad 1000 gier otrzyma ten efekt automatycznie na urządzeniach z Windows 11, które wspierają HDR.
Najnowsza wersja systemu obsługuje też inną technologię wywodzącą się z Xboksa: Direct Storage. Według oficjalnych benchmarków Direct Storage zapewnia nawet 11-krotnie szybsze ładowanie gier w przypadku dysków SSD NVMe. Wzrost wydajności odczują jednak nawet posiadacze HDD.
Najnowszy Windows jest dostępny w naszym Sklepie CentrumXP:
Źródło: opracowanie własne
341f31d.png)