Często słyszymy, czy też czytamy w różnych testach systemów operacyjnych, że oprogramowanie sprawdzane jest pod kątem szybkości uruchamiania. Później sami chcemy dowiedzieć się, jak szybko ładuje się system. Często pomiaru tego dokonujemy przy pomocy zegarka, czy też rzadziej dokładnego stopera. Ale nasuwa się pytanie po co? Microsoft Windows Vista posiada wbudowane mechanizmy, które same tego pomiaru dokonują, a na dodatek zawsze, przy każdym uruchamianiu systemu mierzą czas z dokładnością do tysięcznych części sekundy. Wystarczy zatem zaledwie kilka kliknięć, aby poznać dokładny czas ładowania systemu.
System Vista dokonuje pomiaru od momentu rozpoczęcia ładowania pierwszego pliku rozruchowego, czyli bootmgr.exe. Oznacza to, że w wyniku końcowym nie uwzględnia procedur testowych POST (ang. Power-On Self Test) dokonywanych przez BIOS. Trwają one zwykle kilka sekund, a ich czas nie wpływa znacząco na czas ładowania już samego systemu.
Czas jaki system Windows Vista potrzebuje na załadowanie się, jest raportowany w module Podgląd zdarzeń. Klikamy więc Start, następnie Panel sterowania. W oknie panelu wybieramy System i konserwacja, następnie Narzędzia administracyjne i na koniec dwukrotnym kliknięciem uruchamiamy Podgląd zdarzeń. Innym, szybszym sposobem włączenia Podglądu zdarzeń jest wpisanie w pole wyszukiwania menu Start polecenia eventvwr i naciśnięcie klawisza Enter.
Zanim sprawdzimy dokładny czas ostatniego ładowania systemu, musimy najpierw odnaleźć odpowiadający za to protokół. Klikamy zatem Dzienniki aplikacji i usług, Microsoft, Windows, Diagnostics-Performance i na koniec Operational. Teraz konieczne jest jeszcze odfiltrowanie niepotrzebnych protokołów z listy. W tym celu w prawej części okna wybieramy łącze Filtruj bieżący dziennik..., a następnie w nowo otwartym oknie wybieramy rodzaj protokołów, zaznaczając kontrolkę Ostrzeżenie. Następnie z listy Źródła zdarzeń wybieramy Diagnostics-Performance, a w pole Wszystkie identyfikatory zdarzeń wpisujemy numer 100 odpowiadający za protokoły uruchamiania systemu. Na poniższym screenie ukazane jest, jak prawidłowo powinien być ustawiony filtr protokołów. Jeśli już prawidłowo skonfigurowaliśmy filtrowanie, klikamy OK.
Teraz już na liście zdarzeń mamy jedynie te ostrzeżenia, które odpowiedzialne są bezpośrednio za uruchamianie systemu. Pod listą zdarzeń na zakładce Ogólne przy pozycji Czas trwania rozruchu widnieje dokładny czas trwania ładowania systemu, wyrażony w milisekundach. W przedstawionym poniżej przypadku, czas ładowania systemu to 56541 ms, czyli zaokrąglając 57 sekund.
Jeśli zatem często instalujemy nowe programy, dokonujemy zmian w ustawieniach, czy przeprowadzamy popularny ostatnio tuning systemu, warto więc od czasu do czasu sprawdzać w jakim czasie ładowany jest Windows Vista.
