Excel został obwiniony za systemowe błędy w artykułach naukowych, a wszystko to za sprawą tendencji do automatycznego formatowania danych i "poprawianiu" niektórych wpisów. Naukowcy przeanalizowali ponad 3500 publikacji i blisko 20% zawierało błędy, wynikające z pracy programu. Czy można temu zapobiegać?
Badacze skupili się na publikacjach z dziedziny genetyki, w których automatyczne formatowanie wywołuje bodaj największe błędy. Chodzi przede wszystkim o to, że genetyka i nauki ścisłe korzystają z symboli i adnotacji, których próżno szukać w codziennym dyskursie. Jak Excel interpretuje takie dane? Badacze podają przykład, wprowadzając do arkusza nazwę genu SEPT2 (Septin), która zostaje zamieniona na datę - September 2. Zwykle, gdy tworzymy arkusze finansowe lub prowadzimy kalendarz, takie autouzupełnianie przyjmujemy za poręczne i sprytne rozwiązanie. Gdy jednak program zmienia dane, które nie powinny być zmieniane, zaczynają się problemy.
Microsoft tłumaczy, że Excel został zaprojektowany do radzenia sobie z typowymi formatami danych, a zmiana jego ustawień może poprawić rezultaty badań, takich jak powyższe. Naukowcy się z tym zgadzają. Ewan Birney, dyrektor brytyjskiego European Bioinformatics Institute, wyjaśnia, że nie wini Excela czy Microsoft, a raczej swoich kolegów po fachu. Problemy tego typu są znane w środowisku naukowym od ponad dekady. Po raz pierwszy temat Excela został podjęty w 2004 r., a od tego czasu liczba błędów spowodowanych niewłaściwym formatowaniem "zwiększa się o 15% w skali roku". Dotąd było już kilka poważnych przypadków, gdy błędy wpłynęły na odbiór pracy. W publikacji Growth in a time of Debt Reinharta i Rogoffa z 2013 roku wykazano na przykład błędną formułę, a następnie pracę obalono.
Microsoft z roku na rok czyni Excel coraz prostszym i bardziej przystępnym narzędziem, co niekoniecznie jest pożądane w środowisku naukowym. Należy mieć na uwadze, że program domyślnie uzupełnia i formatuje zawartość komórek, jeśli dostrzeże typowy wzorzec. Wygląda więc na to, że pracownicy naukowi powinni z większą rezerwą podchodzić do intuicyjnego oprogramowania i nieco podszkolić się w jego obsłudze.