Miejsca do magazynowania w Windows 10

Miejsca do magazynowania w Windows 10

Autor: Krzysztof Kapustka

Opublikowano: 2/6/2016, 12:00 AM

Liczba odsłon: 12109

Funkcja Miejsca do magazynowania została udostępniona po raz pierwszy w ramach wydania systemu Windows Server 2012 i towarzyszącego mu klienta Windows 8. Podobnie jak system operacyjny abstrahuje konkretny sprzęt przy użyciu warstwy abstrakcji sprzętowej, tak funkcję Miejsca do magazynowania można rozumieć jako dodatkowy poziom abstrakcji dla magazynu danych. Inaczej mówiąc, zamiast skupiać się bezpośrednio i zarządzać pojedynczymi dyskami fizycznymi i związanymi z nimi partycjami i woluminami, wznosimy się o jeden poziom wyżej, grupując dyski w tzw. pule, z których możemy następnie tworzyć właściwe woluminy, znane w ramach tej funkcji właśnie jako miejsca do magazynowania.

Zaletą takiego podejścia jest to, że utworzone w ten sposób woluminy otrzymują kilka nowych cech, w tym również te znane z dostępnych w ramach wirtualizacji wirtualnych dysków dynamicznych. Od teraz woluminy możemy definiować jako magazyny o właściwie dowolnym rozmiarze, bez względu na to, ile faktycznie posiadamy w komputerze miejsca na dysku. Jeśli przykładowo dysponujemy dyskiem fizycznym o rozmiarze 1 TB, nic nie stoi na przeszkodzie, by utworzyć na jego podstawie miejsce do magazynowania (wolumin) o rozmiarze 150 TB. W miarę zapełniania danych, zbliżając się do fizycznej granicy 1 TB wyznaczonej przez fizyczny dysk, możemy z powodzeniem dodać do komputera kolejny dysk twardy o dowolnej pojemności, co pozwoli nam kontynuować zapis danych na logicznym woluminie. System nadal będzie myślał, że wolumin ten faktycznie ma do dyspozycji całe 150 TB, i będzie działał w takim przeświadczeniu tak długo, jak długo będziemy uzupełniać w komputerze przestrzeń fizyczną. Biorąc pod uwagę, że pojedyncza pula dysków fizycznych może pomieścić do 240 różnych urządzeń, zdecydowanie szybciej napotkamy na ograniczenia sprzętowe niż programowe.

Tworzenie nowej puli magazynu

Pierwszym krokiem prowadzącym do utworzenia miejsca do magazynowania jest utworzenie tzw. puli. Pula to nic innego jak grupa dysków fizycznych, która grupuje je pod kątem scentralizowanego zarządzania. Właściwie nie byłoby w niej nic szczególnego, gdyby nie fakt, że w ramach takiej puli możemy pogrupować ze sobą dowolną liczbę dysków fizycznych odmiennego typu, komunikujących się przy użyciu różnych interfejsów. Tym samym w jednej puli z powodzeniem możemy zawrzeć dyski lokalne ATA, SATA, SCSI i SAS, a także lokalne magazyny zewnętrzne USB. Jako że teraz, zamiast operować na pojedynczych dyskach fizycznych wstępujemy niejako na wyższy poziom abstrakcji zrealizowanym w oparciu o pule magazynu, zarówno rozmiar, jak i rodzaj tych dysków nie jest wcale istotny. Bez względu na to, czy dysk jest dyskiem talerzowym czy dyskiem SSD, jaka jest jego pojemność i szybkość oraz interfejs jego komunikacji (oczywiście dyskom stawiane są pewne wymagania minimalne), takie urządzenie będzie mogło mieć swój udział w rozszerzeniu przestrzeni konkretnej puli. Jeśli jednak zależy nam na maksymalnej wydajności, warto grupować w pule dyski o podobnych lub nawet identycznych parametrach.

Aby utworzyć nowa pulę magazynu, z poziomu Panelu sterowania przechodzimy do sekcji System i zabezpieczenia, a następnie wybieramy Miejsca do magazynowania. Jeśli korzystamy z tej funkcji po raz pierwszy i nie mamy jeszcze zdefiniowanej żadnej puli, jedyną dostępną dla nas opcją będzie Utwórz nową pulę i miejsce do magazynowania. Po kliknięciu tego odnośnika zostaną nam wyświetlone wszystkie zgodne z tą funkcją dyski fizyczne, które możemy zawrzeć w tworzonej puli. Wybieramy określone dyski, a następnie klikamy Utwórz pulę. Bezpośrednio po utworzeniu nowej puli magazynu zostaniemy przeniesieni do ekranu umożliwiającego utworzenie nowego miejsca do magazynowania, bazującego na przestrzeni fizycznej zdefiniowanej uprzednio puli magazynu.

Tworzenie miejsca do magazynowania

O ile pulę magazynu możemy traktować jako jeden wielki dysk logiczny powstały na skutek konsolidacji dwóch lub więcej dysków fizycznych, miejsca do magazynowania możemy utożsamiać bezpośrednio z woluminami, które dzierżawią część z tego fizycznego obszaru, przy czym robią to w specyficzny i dość inteligentny sposób, w celu zmaksymalizowania wydajności i zapewnienia ochrony danych na skutek ewentualnej awarii. Każde miejsce do magazynowania ma swoją własną nazwę, literę woluminu do identyfikacji w systemie, a także spoczywający na nim system plików: NTFS lub ReFS.

Definiując nowe miejsce do magazynowania musimy określić typ jego odporności. Korzystając z dostępnych opcji możemy utworzyć Proste miejsca do magazynowania (bez odporności), Miejsca do magazynowania o odporności dublowanej dwustopniowo, Miejsca do magazynowania o odporności dublowanej trzystopniowo oraz Miejsca do magazynowania wykorzystujące parzystość:

Proste miejsca do magazynowania nie oferują żadnej odporności na awarie. Tego rodzaju woluminy przechowują wyłącznie jedną kopię danych, zaś same dane mogą być rozprowadzone po jednym lub kilku dyskach fizycznych. Po zakończeniu procesu optymalizacji dysków dane zgromadzone w ramach prostego miejsca do magazynowania powinny się rozkładać na każdym z dysków równomiernie, chyba że jest to niemożliwe (bo przykładowo dyski mają różne rozmiary).

Miejsca do magazynowania o odporności dublowanej dwustopniowo przechowują dwie kopie danych, dzięki czemu w przypadku awarii jednego z dysków fizycznych nie dochodzi do utraty danych. Takie podejście wymusza jednak zastosowanie w puli co najmniej dwóch dysków fizycznych.

Miejsca do magazynowania o odporności dublowanej trzystopniowo działają na podobnej zasadzie, z tym że pula musi się składać z minimum pięciu dysków fizycznych. W tym przypadku dane trzymane są w trzech odrębnych kopiach, co pozwala im przetrwać awarię dwóch dysków fizycznych jednocześnie.

Miejsca do magazynowania wykorzystujące parzystość przechowują tylko jedną kopię danych, ale za to w specyficzny sposób. Dane zapisywane są wraz z informacją o parzystości, co pozwala na ich łatwe odbudowanie w razie awarii jednego z dysków. Mechanizm ten można w zasadzie uprościć do znanego wszystkim równania algebraicznego A + B = C. Mając pewne dane A oraz pewne informacje parzystości B możemy łatwo obliczyć pewne dane wynikowe C. Na tej podstawie, stosując najprostsze działania arytmetyczne i zasady algebraiczne, w przypadku utraty którejkolwiek z tych informacji możemy ją łatwo odzyskać dokonując stosownych obliczeń. Bo jeśli A + B = C, to również A = C - B oraz B = C - A. Działanie parzystości jest podobne, z tym że obliczenia są nieco bardziej skomplikowane, gdyż realizowane są na poszczególnych bitach.

Na koniec podajemy jeszcze maksymalny rozmiar tworzonego miejsca do magazynowania. Jest to odgórna granica, której przy rozszerzaniu tego woluminu nie będziemy mogli przekroczyć, bez względu na to, ile fizycznego miejsca oferuje utworzona przez nas pula magazynu. Rozmiar ten może być jednak większy niż dostępna pojemność w puli magazynu. W razie jej wyczerpania, będziemy mogli przecież dodać kolejny dysk fizyczny, który nam tę pulę zasili, a tym samym zasili również zdefiniowane w niej miejsce do magazynowania. Operację finalizujemy przyciskiem Utwórz miejsce do magazynowania.

Rozszerzanie istniejącej puli o nowy dysk fizyczny

Łączna pojemność puli magazynu ograniczona jest w zasadzie tylko i wyłącznie pojemnością tworzących tę pulę dysków fizycznych, a tych możemy mieć aż 240. Całkowita pojemność puli może być (i zazwyczaj jest, bo w końcu jest to kwintesencją tej funkcji) mniejsza niż pojemność tworzonych na niej woluminów, co z kolei pociąga za sobą konieczność jej stopniowego uzupełniania w miarę zapełniania zdefiniowanych w niej miejsc do magazynowania. Aby dodać do puli dodatkowy dysk fizyczny i tym samym wzbogacić zarówno ją, jak i zdefiniowane w jej obrębie miejsca do magazynowania o dodatkową przestrzeń fizyczną, należy kliknąć odnośnik Dodaj dyski, ulokowany w obszarze każdej zdefiniowanej puli. Spowoduje to wyświetlenie ekranu umożliwiającego dołączenie do puli kolejnego dysku (lub dysków) fizycznych.

W ramach tej operacji możemy również zaznaczyć pole wyboru Optymalizuj użycie dysku, aby rozłożyć istniejące dane na wszystkie dyski. Skorzystanie z tej opcji spowoduje automatyczne uruchomienie procesu optymalizacji dysków w tej puli magazynu, w celu zapewnienia równomiernego rozmieszczenia danych na dyskach dla każdego zdefiniowanego miejsca do magazynowania. Zależnie od typu danego miejsca do magazynowania, dane te rozkładane będą w inny sposób, tak by każda kopia danych znajdowała się na odpowiadającym jej dysku fizycznym. Proces optymalizacji dysku może zająć od kilku sekund (małą ilość danych) do kilku godzin (pełny i pojemny dysk).

Po wyborze jednego lub kilku dostępnych dysków, które chcemy dodać do puli magazynu klikamy przycisk Dodaj dyski.

Usuwanie miejsc do magazynowania, pul magazynu i dysków fizycznych

Usuwanie dysków fizycznych z puli różni się od usuwania miejsc do magazynowania i pul magazynu. Dyski fizyczne możemy usunąć wyłącznie z istniejącej i znajdującej się w stanie aktywnym puli magazynu. Jest to więc operacja odwrotna do tworzenia nowej puli, kiedy to wybieramy wchodzące w jej skład dyski fizyczne. Biorąc pod uwagę, że każda zdefiniowana pula dąży do pełnej optymalizacji (zbieżności) danych zawartych na tworzących ją dyskach, w przypadku osiągnięcia przez pulę stanu optymalnego wszystkie dyski przechowywać będą pewien zestaw danych. Jako że bezpośrednie usunięcie z puli któregokolwiek z nich mogłoby doprowadzić do utraty części informacji, przed ich usunięciem należy uprzednio poprzenosić zgromadzone na nich dane. Aby to zrobić, przy wybranym dysku fizycznym, który chcemy wyłączyć z puli klikamy odnośnik Przygotuj do usunięcia. Po zakończeniu procesu w tym samym miejscu pojawi się opcja Usuń, dzięki której będziemy mogli bezpiecznie usunąć ten dysk z puli magazynu.

Usunięcie zdefiniowanego uprzednio miejsca do magazynowania spowoduje utratę wszystkich zapisanych na tworzącym go woluminach danych i jest to operacja nieodwracalna. Jeśli decydujemy się na usunięcie takiego miejsca, jego woluminy zostaną bezpowrotnie skasowane. Oczywiście nie spowoduje to sformatowania żadnego z dysków fizycznych, gdyż dyski te nadal tworzą konkretne pule i mogą zasilać przestrzenią fizyczną innych miejsc do magazynowania. Aby natomiast usunąć całą pulę magazynowania należy wcześniej usunąć z niej wszystkie miejsca do magazynowania, a dopiero potem usunąć samą pulę przy pomocy odnośnika Usuń pulę.

Rozwiązywanie problemów

Jeśli któryś z dysków puli uległ awarii, system napotkał problem związany z integralnością danych lub po prostu wyczerpuje się dostępne miejsce na woluminach puli, zostaniemy o tym poinformowani stosownym komunikatem w Centrum powiadomień, co pozwoli nam wykonać odpowiednią akcję. W przypadku, gdy otrzymaliśmy komunikat o awarii jednego z dysków, powinniśmy go odłączyć i włączyć do puli ponownie, w celu podjęcia próby przebudowania na nim danych. Jeśli okaże się, że dysk uległ awarii pod względem fizycznym, należy go w miarę szybko wymienić, by system był w stanie odbudować odpowiednią ilość kopii zapasowych tych danych.

Komunikat ostrzegający o wyczerpującej się wolnej przestrzeni woluminu otrzymamy w przypadku zapełnienia 70% tego woluminu. Jeśli jednak dojdzie do całkowitego zapełnienia konkretnego miejsca do magazynowania, wolumin ten zostanie przeniesiony w tryb offline, do czasu zwiększenia obejmującej go przestrzeni fizycznej.

Jak wykorzystać Copilot w codziennej pracy? Kurs w przedsprzedaży
Jak wykorzystać Copilot w codziennej pracy? Kurs w przedsprzedaży

Wydarzenia