Sieci bezprzewodowe i zdalny dostęp

Wstęp

Sieci bezprzewodowe stają się coraz bardziej popularne. Możemy je spotkać praktycznie wszędzie – w hotelach, centrach handlowych, na uczelniach ale także coraz częściej w prywatnych domach. Wraz ze wzrostem powszechności ich stosowania, coraz ważniejszy jest aspekt bezpieczeństwa tej technologii. Czy jednak będąc użytkownikiem sieci bezprzewodowych, możemy skutecznie uchronić się przed zagrożeniami? Na pewno możemy to uczynić lepiej lub gorzej.

Podstawowe zagadnienia dotyczące sieci bezprzewodowych

Sposób funkcjonowania sieci bezprzewodowych określany jest przez grupę standardów IEEE 802.11. Najistotniejsze dla nas będą: 802.11a/b/g. Ich opis przedstawia poniższa tabelka. Standardową częstotliwością pracy urządzeń sieci bezprzewodowych jest 2.4GHz, często spotyka się również częstotliwości 5GHz.

Obecnie stosowane urządzenia najczęściej spełniają kilka z powyższych standardów, w celu zapewnienia możliwości pracy w różnych z nich. To co jest zaletą sieci bezprzewodowych – posługiwanie się falami radiowymi jako medium transmisji – jest zarazem jego największym zagrożeniem. Nie wymagane jest bowiem ustanowienie bezpośredniego połączenia (przewodowego), aby uzyskać możliwość wymiany danych z siecią. Fale radiowe nadawane przez urządzenia bezprzewodowe, może odebrać każdy odbiornik znajdujący się w ich zasięgu – także ten nieuprawniony. Wymiana danych może przebiegać na kilka sposobów : pomiędzy komputerem a punktem dostępowym (access point), pomiędzy dwoma punktami dostępowymi, lub pomiędzy komputerami bez pośrednictwa punktu dostępowego (taka komunikacja nosi nazwę ad hoc). Sieć bezprzewodowa komunikuje się w pewnym kanale o precyzyjnym paśmie częstotliwości, ma nadaną nazwę SSID (Service Set Identifier), oraz sprecyzowany standard zabezpieczeń. To wszystko może sprawiać wrażenie pewnego poziomu bezpieczeństwa, jednak zastanówmy się jakie zagrożenia mogą czyhać na taką sieć? Przede wszystkim obszar, w którym możemy uzyskać dostęp jest niesprecyzowany. Mieszkając w bloku o cienkich ścianach, sąsiad z mieszkania obok może mieć swobodny dostęp do używanego przez nas access-pointa. Jednak nieuprawniony dostęp może uzyskać ktoś całkowicie obcy, osoba przypadkowa, która przykładowo znalazła się w okolicy z laptopem. Mało prawdopodobne? A jednak coraz popularniejszym „hobby” staje się polowanie na niezabezpieczone sieci bezprzewodowe. Takie poszukiwania noszą nazwę wardriving (ang. Wireless Access Revolution Driving) – polegające na jeżdżeniu po mieście samochodem z urządzeniem wyszukującym potencjalne cele ataku (np laptop lub PDA). Wyróżnia się także tzw. warchalking, polegający na wyszukaniu sieci i oznaczeniu kredą na ścianie budynku poziomu jej zabezpieczeń, lub ich całkowitego braku. Bardzo często access pointy pozostawione są bez hasła administratora (lub z niezmienionym hasłem domyślnym), umożliwiając zmianę konfiguracji. Zdarza się również, że udostępniana sieć nie posiada żadnej kontroli dostępu i każdy może z niej korzystać. Wymienione zagrożenia mogą doprowadzić do przechwycenia danych, ataku DoS (odmowa usługi) itp. Stosując odpowiednie techniki zabezpieczeń, możemy te działania utrudnić, a często nawet uniemożliwić.

Zabezpieczanie sieci bezprzewodowych

Podstawowym działaniem, od którego zaczniemy usuwanie luk w bezpieczeństwie, jest zapewnienie odpowiednich haseł. Chodzi o hasło administracyjne access pointa oraz kod wymagany aby uzyskać dostęp do sieci (szyfrowanie WEP). Jest jeszcze jedna podstawowa czynność jaką powinniśmy wykonać – lista adresów sprzętowych (tzw. adresów MAC), które są upoważnione do podłączenia się do sieci. Funkcje te uruchamiane są na urządzeniu dostępowym, zatem o tym jak dokładnie należy to wykonać dowiemy się z instrukcji obsługi. Szyfrowanie WEP (ang. Wired Equivalent Privacy) powstało by zapewnić sieciom bezprzewodowym poziom bezpieczeństwa porównywalny jak dla ich przewodowych odpowiedników. Szybko jednak się okazało, że szyfrowanie takie (początkowo 40 bitowym kluczem, później 104 bitowym), jest niezwykle łatwe do złamania. Jednak jest to podniesienie „poprzeczki” bezpieczeństwa nieco wyżej, co powinno uchronić nas przed przypadkowymi intruzami. Włączmy zatem WEP jeśli to możliwe ze 104 bitowym kluczem (uzależnione to będzie od sprzętu jakim dysponujemy). Następnie czeka nas skonfigurowanie systemu, aby obsługiwał takie szyfrowanie. Otwórzmy Połączenia sieciowe, znajdziemy je w Panelu sterowania, z menu wyświetlonego po kliknięciu prawym klawiszem myszy na ikonę urządzenia sieci bezprzewodowej, wybieramy Właściwości. W zakładce Sieci bezprzewodowe, wybierzmy z listy sieci preferowanych, tę której mamy zamiar używać i wybierzmy opcję Właściwości.

Dostęp zdalny i Wirtualne Sieci Prywatne (VPN)

Stwórzmy zatem tunel. Jest to bardzo pożyteczny mechanizm o licznych zastosowaniach. Pozwala na bezpieczne przesyłanie danych, pochodzących z transmisji, które są podatne na zagrożenia. Tunelowanie polega na enkapsulacji – czyli „opakowania” pakietów jednego protokołu, za pomocą innego protokołu. Może trudno to sobie z początku przyswoić, dlatego wyobraźmy sobie dwa hosty, połączone siecią. Tunelowanie jest czymś w rodzaju wirtualnego kanału transmisji danych, pomiędzy tymi dwoma punktami, za pośrednictwem medium łączącego oba komputery. Tutaj pojawia się zastosowanie dla nas. Wykorzystując sieć bezprzewodową (potencjalnie niebezpieczną), zrobimy tunel, przez którą dane będą przesyłane w postaci szyfrowanej silnymi technikami kryptograficznymi. Tunelowanie można zrealizować na wiele sposobów, wykorzystując różne protokoły. Posłużmy się narzędziami dostępnymi w Windows XP i stwórzmy wirtualną sieć prywatną VPN. Jest to połączenie dwóch prywatnych sieci, za pomocą sieci publicznej (Internetu). Szyfrowanie będzie realizowane w ramach protokołu PPTP. Aby skonfigurować VPN, musimy skorzystać z konta administratora. W folderze Połączenia sieciowe wybieramy Nowe połączenie, uruchamiając w ten sposób kreatora, który przeprowadzi nas przez proces tworzenia sieci VPN. Zaznaczamy opcję Konfiguruj połączenie zaawansowane.