Od dawna słyszeliśmy, że gigant z Redmond pracuje nad lekką wersją Dziesiątki o kodowej nazwie Windows Lite. Pod koniec zeszłego roku Microsoft ogłosił lekki i modułowy system o nazwie Windows 10X. Ma on działać na sprzętach z dwoma ekranami (jak na przykład Surface Neo), z możliwością uruchamiania klasycznych aplikacji Win32 w zwirtualizowanym kontenerze. Tak brzmiały zapowiedzi.
Teraz okazuje się, że plany się zmieniły. Microsoft opóźnił premierę Windows 10X do wiosny 2021 roku i, co gorsza, pojawi się on tylko na urządzeniach z jednym ekranem. Gdyby tego było mało, pierwsze wydanie Windows 10X nie obsłuży także aplikacji Win32 i dostępny będzie tylko dla najtańszych komputerów. Docierające do nas informacje mówią także, że gigant planuje z tak okrojonego Windows 10X zrobić nowy produkt, dobrze brzmiący marketingowo. Mianowicie będzie to system operacyjny zorientowany na Internet, przeznaczony dla tanich komputerów PC. Mówiąc inaczej, komputery z Windows 10X mają być czymś na wzór chromebooków.
Czym właściwie jest Windows 10X?
Windows 10X z założenia jest systemem modułowym i hybrydowym. Łączy on funkcje i wygląd znany z klasycznego Windows 10, z uproszczonym interfejsem użytkownika. Ponadto posiada tak zwany kontener aplikacji, który potrafi zwirtualizować aplikacje Win32 w chmurze Azure. Kiedy Microsoft prezentował Windows 10X na Surface Neo w 2019 roku, powiedział, że system ten został specjalnie zaprojektowany dla urządzeń z dwoma ekranami.
Plany się jednak zmieniły. Najpierw Windows 10X będzie dostępny tylko na tanich urządzeniach z jednym ekranem, a dopiero w 2022 roku system trafi na sprzęt z dwoma ekranami, wraz z obsługą programów Win32. Innymi słowy, Windows 10X będzie działał trochę jak Windows 10 S, czyli lekki i bezpieczny system bez obsługi zwykłych aplikacji. Na pewno uczyni go to alternatywą dla chromebooków, ale czy odniesie sukces? Pamiętamy, że zarówno Windows RT, a potem Windows 10 S w ogóle nie przyjęły się na rynku. O ile ten drugi jest jeszcze dostępny, o tyle pierwszy został całkowicie uśmiercony.
Windows 10X ma wyróżniać się interfejsem. Nie będzie to interfejs użytkownika znany z pełnoprawnej Dziesiątki, a hybryda, łącząca znane i lubiane funkcje z lekkimi i uproszczonymi elementami. Tak zaprojektowany wygląd systemu ma być lepiej zoptymalizowany do pracy z ekranami dotykowymi i niezaśmiecony dużą ilością mniej potrzebnych funkcji i przycisków. Podobnie jak w przypadku urządzeń i systemów mobilnych, Windows 10X posiadać będzie pewne ograniczenia, mające na celu zwiększyć wydajność i bezpieczeństwo systemu operacyjnego. Przykładowo, oficjalnie nie będzie możliwości modyfikowania rejestru systemowego, celem dostosowania środowiska pod własne potrzeby. Microsoft planuje także usunąć z systemu przestarzałe składniki, takie jak klasyczny Panel sterowania i Eksplorator plików.
Aplikacje UWP oraz PWA
Z racji, że Windows 10X ma być systemem szybszym i lżejszym od klasycznej Dziesiątki, usunięte zostaną z niego moduły i komponenty odpowiedzialne za obsługę znanych dziś aplikacji. Zamiast nich do dyspozycji będziemy mieli tylko aplikacje UWP dostępne w Microsoft Store oraz PWA, które będziemy mogli zainstalować z poziomu przeglądarki Edge. Sukces aplikacji PWA uzależniony jest tylko i wyłącznie od deweloperów. Jeżeli zaczną oni podchodzić do tematu na poważnie i obecne strony internetowe staną się programami PWA, które możemy obsługiwać także będąc offline, to popyt na nie wzrośnie. I wtedy taki system jak Windows 10X będzie miał prawo bytu.
Wsparcie dla aplikacji Win32
Jak wspomniałem wcześniej, pierwsza wersja Windows 10X nie obsłuży aplikacji klasycznych. Microsoft podczas implementacji ich obsługi napotkał problemy z wydajnością tych aplikacji i postanowił poświęcić im więcej czasu. Docelowo aplikacje będą strumieniowane z chmury i tam przetwarzane. Z dużym prawdopodobieństwem ten projekt połączy się z innym, o którym pisałem wcześniej. Mowa o Microsoft Cloud PC.
Kiedy zadebiutuje Windows 10X?
Wstępne informacje mówiły, że system osiągnie status RTM w grudniu tego roku. Można się spodziewać, że w 2021 roku Microsoft zaprezentuje Surface Go 3 z Windows 10X na pokładzie. Wydaje mi się, że najlepszą okazją do tego będzie konferencja Build 2021. Windows 10X na urządzeniach z dwoma ekranami i obsługą Win32 to dalsza przyszłość. Pewnie nie wcześniej niż w 2022 roku.
341f31d.png)