Zmiana wyglądu tekstu

Dawno minęły czasy maszyn do pisania. Drukowany tekst nie musi wyglądać zawsze tak samo. Używając programu Word, możemy urozmaicać dokument na różne sposoby:

• Zmieniając wygląd znaku, poprzez wybór czcionki, jej koloru, rozmiaru i innych atrybutów;
• Dodając wcięcia w akapicie, ustawiając marginesy i dobierając odległości między wierszami i literami;
• Wyróżniając ważne akapity przez obramowanie ich;
• Wyrównując tekst do lewej lub prawej strony albo wyśrodkowując go;
• Punktując elementy listy;

Co więcej, tekst możemy formatować zarówno podczas pisania, jak i w późniejszym czasie.

Formatując tekst możemy zmieniać wygląd czcionki. W tym celu zaznaczamy fragment treści, którą chcemy przerobić i na pasku narzędzi wybieramy Format, aby rozwinąć listę, na której odnajdujemy opcję Wyświetlanie formatowania... Kiedy po prawej stronie aplikacji pojawi się okienko zadań Wyświetlanie formatowania, klikamy na nim przycisk Czcionka, Możemy również w celu wywołania tego modułu wybrać na pasku narzędzi pozycję Format, a następnie Czcionka.

W górnej części zakładki Czcionka wybieramy rodzaj czcionki, z których najczęściej używaną jest Times New Roman. Oprócz tego mamy dostępne cztery style znaku: normalny (bez dodatkowych cech), pogrubiony, kursywa oraz pogrubiona kursywa. Znajdziemy je w polu Styl czcionki. Następnym atrybutem, jaki możemy zmienić jest Rozmiar. Podajemy go w punktach - 1 punkt to 1/72 cala. Jeśli chcemy podkreślić zaznaczony fragment wybieramy odpowiedni Styl podkreślenia. Aby wyróżnić frazę, nadając jej kolor rozwijamy Kolor czcionki i/lub Kolor podkreślenia. Innym sposobem urozmaicenia tekstu, jest dodanie Efektów. Niektóre z nich się wzajemnie wykluczają (np. nie zaznaczymy jednocześnie Indeksu górnego i dolnego), ale w większości przypadków możemy stosować kilka funkcji naraz. Podgląd w dolnej części zakładki pozwala nam zobaczyć, jak będzie wyglądać tekst po sformatowaniu.

Niektóre atrybuty możemy zmienić o wiele szybciej bez otwierania okna dialogowego Czcionka. Aby to zrobić klikamy odpowiednie przyciski na pasku zadań:

• Do wyboru rozmiaru czcionki służy pole Zaznaczanie rozmiaru czcionki umieszczone na pasku zadań. Rozwijamy je i wybieramy odpowiednią liczbę przez kliknięcie. Czasami się zdarza, że na liście nie ma szukanego rozmiaru. Wtedy wpisujemy liczbę w pole Zaznaczanie rozmiaru czcionki i wciskamy klawisz Enter.

• Zaraz po lewej stronie od listy Zaznaczanie rozmiaru czcionki widzimy pole Czcionka. Rodzaj czcionki wybieramy w ten sam sposób, co jej rozmiar. Na górze listy, nad podwójnym podkreśleniem znajdują się te ostatnio używane, natomiast poniżej mamy spis wszystkich krojów w kolejności alfabetycznej.

• Do formatowania Stylu tekstu służą trzy przyciski po prawej stronie pola Zaznaczanie rozmiaru czcionki. Aby dodać formatowanie zaznaczamy fragment tekstu i klikamy odpowiednią kontrolkę. Jeśli naciśniemy ją ponownie zmiana zostanie cofnięta tzn. jeśli na przykład po zaznaczeniu zdania wybierzemy Pogrubienie i Kursywę, a po jakimś czasie zrezygnujemy z pochylenia liter, jeszcze raz zakreślamy frazę i przyciśniemy Kursywę, wtedy tekst będzie w dalszym ciągu wytłuszczony, ale nie będzie napisany pochylonym drukiem. Jeśli chcemy zmienić wygląd tylko jednego wyrazu, wystarczy, że umieścimy na nim kursor i klikniemy odpowiedni przycisk.

• Czasem czarna czcionka nam jest mało widoczna. Możemy zmienić jej barwę klikając przycisk Kolor czcionki, wtedy następne wyrazy, które napiszemy przybiorą taką barwę, jakim podkreślona jest litera A na przycisku. Aby pokolorować istniejący już fragment tekstu, zaznaczamy go, a następnie klikamy Kolor czcionki. Jeśli chcemy zmienić barwę na inną naciskamy kursorem myszki strzałkę po prawej stronie kontrolki, rozwijając w ten sposób standardową paletę, z której wybieramy kolor lub definiujemy nowy za pomocą przycisku Więcej kolorów.

• Fragment tekstu zakreślamy w podobny sposób jak zmieniamy jego kolor - klikamy przycisk Wyróżnianie lub rozwijamy okienko wyboru koloru, aby wybrać inną barwę, i kursorem, na którym pojawi się charakterystyczny rysunek, zaznaczamy frazę. Zakreślając tym samym kolorem po raz drugi zmieniony w ten sposób tekst cofamy wyróżnianie.

Inną metodą na urozmaicenie wyglądu tekstu jest zmiana odstępów między znakami. Służy do tego zakładka Odstępy między znakami w oknie dialogowym Czcionka, które otwieramy rozwijając Format w menu głównym programu. Do czego służą pola w tej karcie?

• Skala umożliwia zmianę proporcji liter - wysokość każdego znaku pozostaje ta sama, ale szerokość rozszerza się lub zwęża o tyle procent, ile wybierzemy.
• Odstępy miedzy znakami mogą być normalne, rozstrzelone lub zagęszczone. W polu Co: oznaczamy odległość między literami przytrzymując strzałkę w górę lub w dół tak długo, aż ukaże się interesująca nas wartość.
• Aby podnieść lub obniżyć fragment tekstu, rozwijamy pole Położenie i wybieramy Normalne, Obniżone lub Podniesione, a następnie określamy wysokość zmiany w polu Co, w ten sam sposób, jak regulujemy odstępy między znakami.

W tych trzech polach, podobnie w liście Rozmiar czcionki, zamiast używać strzałek, możemy wpisać odpowiednią liczbę i kliknąć Enter.

Oprócz liter możemy także zmieniać wygląd akapitów (jest to fragment dokumentu między kolejnymi znakami Enter) na różne sposoby:

• ustawiając marginesy w sekcji Plik, Ustawienia strony;
• wyrównując tekst za pomocą tabulatorów;
• zmieniając położenie znaczników;
• klikając przyciski wyrównania;
• określając odstępy między akapitami w oknie dialogowym Format, Akapit;
• dodając obramowanie i cieniowanie (okno Format, Obramowanie i cieniowanie);
• kopiując istniejące formatowanie przy pomocy przycisku Kopiowanie formatu;

Chcąc zmienić szerokość marginesów rozwijamy na pasku narzędzi Plik i wybieramy Ustawienia strony, a następnie zakładkę Marginesy. Ustawiamy marginesy przyciskając strzałki tak długo, aż w polach Górny, Dolny, Lewy i Prawy ukaże się odpowiednia wartość, lub po prostu wpisujemy liczbę i wciskamy Enter.

Wiersz nie musi zaczynać się w miejscu, gdzie kończy się lewy margines. Możemy oczywiście wpisać na początek linii kilka spacji, aby w ten sposób zrobić wcięcie, ale o wiele lepszą metodą jest ustawienie tabulatorów. Istnieje kilka typów tabulatorów:

• Tabulator lewy - określa początek wiersza;
• Tabulator dziesiętny - ustawia w tym miejscu kropkę dziesiętną w liczbach;
• Tabulator środkowy- przesuwa tekst tak, aby jego środek znalazł się pod tym znacznikiem;
• Tabulator prawy - określa koniec wierszy;
• Tabulator paskowy - rysuje linię pionową o długości akapitu, aż do momentu naciśnięcia klawisza Enter .

W Wordzie są ustawione domyślne tabulatory lewe co 1.25 cm (widzimy je w postaci ciemniejszych szarych pionowych pasków pod linijką). Ustawienie nowego tabulatora (z wyjątkiem paskowego) powoduje usunięcie domyślnych na lewo od niego. Aby zaznaczyć tabulator wybieramy odpowiedni typ naciskając kilka razy kwadracik po lewej stronie linijki, a następnie klikamy podziałkę, zaznaczając, gdzie powinien znajdować się tabulator. Aby go później usunąć, przytrzymujemy znacznik myszą i przeciągamy poza linijkę. Żeby przenieść kursor w miejsce, gdzie jest tabulator lewy, prawy, środkowy lub dziesiętny wystarczy teraz nacisnąć klawisz [Tab]. Ponieważ zadanie paskowego tabulatora jest nieco inne od pozostałych, nie możemy ustawić pod nim kursora. Jeżeli chcemy zaznaczyć więcej tabulatorów lub precyzyjniej określić ich położenie dobrym pomysłem jest wybranie z paska narzędzi opcji Format, Tabulatory. W oknie, które się pokaże wpisujemy położenie znaczników, a w sekcji Wyrównanie określamy typ tabulatora. Czasem dla poprawienia czytelności listy lub spisu treści dobrze jest zaznaczyć znaki wiodące. Kiedy dobierzemy wszystkie atrybuty dla jednego lub kilku znaczników tego samego typu, klikamy Ustaw, poczym możemy zatwierdzić przyciskiem OK lub ustawić następne tabulatory.

Oprócz tabulatorów do regulowania położenia tekstu służą znaczniki wcięć. Żeby je przesunąć klikamy na nie myszą i przytrzymując przesuwamy po linijce. Rozróżniamy następujące znaczniki wcięć:

• Znacznik wcięcia pierwszego wiersza akapitu - pod nim zaczyna się pierwszy wiersz w tym akapicie;
• Znacznik wysunięcia - od niego zaczynają się pozostałe wiersze;
• Znacznik wcięcia z lewej, przesuwając go, zmieniamy jednocześnie położenie znaczników wysunięcia i wcięcia pierwszego wiersza;
• Znacznik wcięcia z prawej - na nim kończy się każdy wiersz akapitu;

Rozmieszczenie wyrazów w wierszu regulujemy przyciskami wyrównania:

• Wyrównanie do lewej;
• Wyrównanie do prawej;
• Wyśrodkowanie - środki wszystkich wierszy znajdują się w jednej linii;
• Wyjustowanie - jednoczesne wyrównanie do lewej i prawej, przy czym zmieniają się odstępy między wyrazami;

Aby precyzyjnie określić odstępy miedzy akapitami i wierszami, wybieramy Format, Akapit. Pokaże się okno dialogowe, w którym zaznaczamy zakładkę Wcięcia i Odstępy. Rozwijając pole Interlinia w sekcji Odstępy definiujemy przerwy między wierszami akapitu. Mogą one być Pojedyncze, Podwójne lub wynosić 1,5 wiersza. Jeśli chcemy określić je z większą dokładnością wybieramy na liście Interlinia pozycję Dokładnie i wpisujemy odległość (w punktach) w pole Co. Oprócz tego możemy ustawić odstępy między liniami. Sekcja Przed opisuje wolne miejsce nad akapitem, natomiast i Po - wolne miejsce po Akapicie.

Czasami chcemy odróżnić jeden akapit od reszty, umieszczając go w ramce. W tym celu klikamy Format, Obramowanie i cieniowanie i wybieramy kartę Obramowanie. Naciskamy przycisk Ramka w części Ustawienie, która znajduje się po lewej stronie okna. Zaznaczamy na liście Styl ramki i jej Szerokość, następnie wybieramy jej barwę rozwijając pole Kolor. Możemy również dodać cień do obramowania, w tym celu klikamy przycisk Cień w sekcji Ustawienie.

Jeśli chcemy nadać kolor akapitowi wewnątrz ramki, wybieramy zakładkę Cieniowanie w tym samym oknie dialogowym i klikamy na kwadracik o odpowiednim kolorze w części Wypełnienie. Czasami standardowa paleta nie wystarcza, wtedy naciskamy Więcej kolorów i definiujemy inną barwę.

Bardzo przydatna jest opcja Kopiowanie formatu. Chcąc zastosować do akapitu takie same ustawienia, jak w innym, wstawiamy kursor do akapitu, którego styl kopiujemy, klikamy przycisk (znajduje się on na pasku narzędzi), a następnie przenosimy kursor w dowolne miejsce niesformatowanego tekstu. Wtedy wszystkie atrybuty z pierwszego, a więc: marginesy, tabulatory, położenie znaczników wcięć, rodzaj wyrównania, odstępy między akapitami i wierszami i obramowanie przeniesiemy do drugiego akapitu.

Aby utworzyć listę klikamy przycisk Punktory lub Numeracja na standardowym pasku zadań. Wtedy po naciśnięciu klawisza Enter Word przejdzie do następnego punktu. W przypadku listy numerowanej program automatycznie zachowuje kolejność elementów podczas pisania, np. po trzecim punkcie naciskamy Enter i na początku następnej linii pojawia się 4. Gdy chcemy zmienić sposób oznaczania kolejnych elementów listy lub wygląd punktorów, wybieramy Format, Punktory i numeracja i w oknie dialogowym, które się pokaże, zaznaczamy poprzez kliknięcie interesujący nas styl w zakładkach Punktowane lub Numerowane.

Word określa zbiór cech akapitu lub znaku jako styl. Do tworzenia nowego stylu służy przycisk Nowy styl w okienku zadań Style i formatowanie, które wybieramy rozwijając menu Format. Definiowanie w ten sposób atrybutów liter lub akapitów jest bardzo wygodne, ponieważ możemy je zastosować w każdym miejscu dokumentu klikając odpowiedni styl w okienku zadań Style i formatowanie.

Okno dialogowe, które się pokaże po kliknięciu przycisku Nowy styl umożliwia dokładne definiowanie stylu. W części Formatowanie wybieramy rozmiar, rodzaj i kolor czcionki, sposób wyrównania, interlinie itp. Jeśli chcemy zmienić więcej atrybutów, klikamy przycisk Format w lewym dolnym rogu okna. Rozwijamy tym samym listę, która pozwala przejść do okien dialogowych takich jak: Czcionka, Akapit, Tabulatory, Obramowanie itd. Okna te wyglądają tak samo, jak w przypadku, gdy formatujemy tekst bez pośrednictwa okienka zadań Style i formatowanie. Aby później zmodyfikować istniejący już styl, klikamy prawym przyciskiem myszy nazwę stylu w sekcji Wybierz formatowanie do zastosowania, a następnie lewym przyciskiem - Modyfikuj. Styl modyfikujemy na takiej samej zasadzie i identycznym oknie, jak go tworzyliśmy.

Jeśli wcześniej w dokumencie sformatowaliśmy akapit (znak lub tabelę), nie ma przeszkód, aby zapisać te zmiany jako nowy styl. Wystarczy, że najedziemy kursorem na ten akapit (znak lub tabelę) i klikniemy w okienku po prawej stronie kontrolkę Nowy styl. Otworzy się wtedy okno dialogowe Nowy styl, w którym automatycznie zostaną zaznaczone atrybuty tego akapitu (znaku lub tabeli). My oczywiście możemy dodać jeszcze więcej cech w ten sam sposób jak tworzyliśmy nowy styl.

Warto nauczyć się przedstawionych powyżej opcji, ponieważ dzięki nim tekst redagowany przez nas będzie wyglądał profesjonalnie. Również my jako twórcy będziemy czuli się dumni z naszych umiejętności stworzenia estetycznego dokumentu, w którym wszystkie informacje zostały przejrzyście przedstawione.