Czy Microsoft popełnia błąd inwestując w architekturę ARM?

Tablety z zainstalowanym systemem operacyjnym Windows RT póki co nie spełniły pokładanych w nich nadziei. Znajduje to potwierdzenie w ich niskiej sprzedaży, która zaowocowała falą spekulacji odnośnie porzucenia przez firmę Microsoft wsparcia dla architektury ARM. Tym samym, by utrzymać się na rynku tabletów firma z Redmond musiałaby znaleźć alternatywę, w którą zostałyby wyposażone przyszłe tablety z Windows 8. Według niektórych taką alternatywą miałyby być procesory firmy Intel z nową architekturą – Haswell. Pomimo wcześniejszych doniesień Microsoft kontynuuje prace nad Windows RT, z nieoficjalnych źródeł wiadomo, że firma planuje połączyć go z Windows Phone 8. Następny rok zapowiada się niezwykle ciekawie.

Architektura Haswell

Procesory firm Intel i AMD (x86, x86_64, amd64, EM64T, x64) bazują na idei CISC (Complex Instruction Set Computer) i tak właśnie postrzegane są przez programistów. Lista rozkazów CISC jest długa i często występują na niej rozkazy służące do skomplikowanych i specjalistycznych zadań. Wykonują one kilka rozkazów niskopoziomowych i wymagają kilku do kilkunastu cykli zegara procesora. Powoduje to duży stopień złożoności dekodera rozkazów. Jednak rdzeń tych procesorów jest oparty o RISC (Reduced Instruction Set Computer). W praktyce rozkazy CISC są rozbijane na pojedyncze rozkazy niskopoziomowe i wykonywane przez blok wykonawczy RISC. Takie rozwiązanie okazuje się być bardzo wydajnym, ale jest droższe i mniej energooszczędne niż rozwiązania zastosowane w architekturze ARM. Właśnie to jest powodem dla którego procesory x86 są prawie nieobecne na rynku mobilnym. Firma Intel postanowiła wyjść temu naprzeciw i stworzyła procesory w oparciu o nową architekturę – Haswell. Głównym jej założeniem jest energooszczędność przy zachowaniu wydajności. Procesory tego typu dość agresywnie zarządzają dostępną energią dzięki trybom Turbo. Dwie nowe jednostki wykonawcze mają za zadanie odciążyć główną jednostkę arytmetyczną. Dodatkowo, zwiększono przepustowość pamięci podręcznych L1 i L2.

Dzięki tym zmianą firma Intel może stać się groźnym rywalem na rynku mobilnym. Taki scenariusz jest niezwykle korzystny dla Microsoft. Tablety z Windows RT pomimo energooszczędności i możliwości przejścia do trybu Desktop okazały się słaby produktem. Liczba dostępnych aplikacji Modern UI była zbyt mała by zrekompensować fakt braku możliwości instalacji ich klasycznych odpowiedników. Ograniczało to listę dostępnych scenariuszy, w których tablety z Windows RT mogłyby być zastosowane. Z kolei tablety z Windows 8 pomimo większych możliwości były oparte o mniej energooszczędną architekturę, co wykluczało je z rynku mobilnego, gdzie w dużym stopniu liczy się czas pracy na baterii. Procesory z linii Haswell otwierają przed firmą Microsoft nowe możliwości. Tablety w nie wyposażone mogą mieć preinstalowany Windows 8, co zlikwiduje ograniczenia wynikające z architektury Windows RT. Istotne jest to, że dorównują one energooszczędnością i przewyższają wydajnością swoich konkurentów opartych o ARM. Rodzi się zatem kluczowe pytanie – „Czy Microsoft dobrze postępuje dalej inwestując w rozwój Windows RT, a tym samym we wsparcie architektury ARM?”.

Architektura ARM

Jest to 32-bitowa architektura procesorów RISC wywodząca się z systemów wbudowanych o niskim poborze mocy. Cechuje się przede wszystkim energooszczędnością. Procesory tego typu są szeroko stosowane na rynku mobilnym, zarówno w tabletach jak i w smartfonach. Cechują się rozkazami charakterystycznymi dla RISC – wykonują one jedną określoną operację i ich przetwarzanie zamyka się w jednym cyklu maszynowym. Z reguły są taktowane zegarem o niskiej częstotliwości, co czyni je mniej wydajnymi w stosunku do procesorów x86. Ich sukces na urządzeniach mobilnych sprawił, że firma ARM zaczęła rozglądać się za nowymi rynkami. Zapowiedziane zostało dodanie obsługi rozkazów 64-bitowych w przyszłych procesorach, co pozwoli skutecznie konkurować na rynku serwerów i komputerów stacjonarnych.

Firma Microsoft dysponuje już systemem na ten typ procesorów, który jest identyczny pod względem wyglądu i oferowanych rozwiązań w stosunku do swojego starszego brata. Artykuł wciąż jednak nie tłumaczy tezy postawionej na początku. Microsoft równie dobrze mógłby zmienić nazwę Windows Phone 8 na Windows Mobile 8 i z powodzeniem stosować go na tabletach, czyżby korporacja nie zdawała sobie z tego sprawy? Są dwa argumenty, które mogą tłumaczyć gotowość Microsoftu do dalszego inwestowania w Windows RT 8.1.

Powody

Android został zakupiony przez Google w 2003 roku. System ten był rozwijany głównie z myślą o telefonach z fizycznymi przyciskami. Dopiero po premierze pierwszego iPhone’a, firma Google zdecydowała się na jego szybkie dostosowanie do dotyku. Ówcześnie popełnione błędy projektowe skutkują słabą wydajnością tego systemu na obecnie dostępnych urządzeniach. Po prezentacji kolejnego rewolucyjnego urządzenia – iPada, firma Google postanowiła wydać pierwszego Androida dostosowanego do tabletów. Niestety, większość aplikacji dostępnych w Android Store była tworzona z myślą o smartfonach, zaś ich twórcy nie kwapili się z dostosowywaniem ich do tabletów. Microsoft mógł chcieć uniknąć tego błędu, dlatego zdecydował się na wydanie osobnego systemu na tablety. Przez długi czas Windows Store świecił pustkami, ale ostatnio deweloperzy popularnych aplikacji coraz chętniej spoglądają w stronę mobilnej platformy Microsoftu.

Drugim powodem mogą być plany firmy ARM. W kręgu jej zainteresowań pojawiły się komputery stacjonarne i serwery. Microsoft musi być gotowy na ewentualny scenariusz, w którym ARM odniesie sukces na wyżej wymienionych rynkach. Firma dysponowałaby wówczas już gotowym systemem, który byłby identyczny w stosunku do Windows 8.1 z tą różnicą, że działałby na architekturze ARM. Ewentualna migracja na procesory tego typu, nie zagroziłaby pozycji Microsoftu na rynku komputerów stacjonarnych

Co z przyszłością Windows RT?

Obecnie mamy do czynienia z dość niepewną sytuacją. Firma Intel próbuje zdobyć rynek mobilny nowym typem swoich procesorów, zaś firma ARM coraz częściej spogląda w stronę serwerów i komputerów stacjonarnych. Obie firmy wkraczają na nieznany wcześniej grunt. Czas pokaże jak sobie poradzą. Microsoft wyciągnął moim zdaniem wnioski ze swoich porażek. Koncern z Redmond wydaje się być przygotowanym na oba opisywane scenariusze. Ewentualna rewolucja z pewnością czeka nas już niebawem.